API3 (API3), merkeziyetsiz uygulamaların (dApps) gerçek dünya verilerine güvenli ve doğrulanabilir erişimini sağlayan, aracısız bir oracle çözümüdür.

Projenin Fikri

API3, Web3 ekonomisinde yeni bir değer oluşturma misyonuyla 2020 yılında ortaya çıkmıştır.
Projenin temel fikri, güncel, gerçek dünya verilerini akıllı sözleşmeler ile sağlamaktır.
İlk vizyonu, API'lerin blok zinciri uygulamalarıyla doğrudan entegrasyonunu kolaylaştırarak, üçüncü taraf aracılara olan bağımlılığı ortadan kaldıran merkeziyetsiz bir veri oracle ağı oluşturmaktır.

Genel Amaç ve Hedefler

Projenin temel amacı, blockchain uygulamaları (dApps) ile gerçek dünya verileri arasında güvenilir ve doğrudan bir köprü kurmaktır.
Çözmek istediği problem, mevcut oracle çözümlerinin genellikle merkezi aracılar kullanması nedeniyle ortaya çıkan güvenlik ve güvenilirlik sorunlarını gidermektir.
Uzun vadeli hedefleri arasında, API hizmetlerini akıllı sözleşme platformlarına merkeziyetsiz, güvenli ve daha verimli bir şekilde sunmak yer almaktadır. Ayrıca, geliştiricilere merkeziyetsiz uygulamalarla uyumlu API'ler sağlamak ve API'lerin merkeziyetsiz versiyonlarının oluşturulmasına, yönetilmesine ve paraya çevrilmesine olanak tanımaktır.

Kurucular

API3, 2020 yılında Heikki Vänttinen, Burak Benligiray ve Saša Milić tarafından kurulmuştur.
Burak Benligiray, projenin kurucu ortağı ve Ana Teknik Ekip Lideri olarak görev yapmaktadır.
Saša Milić, projenin diğer kurucu ortağıdır ve sistem/ağ mühendisliği, yazılım mühendisliği ve risk sermayesinde veri bilimi alanlarında deneyimlidir.
Heikki Vänttinen, API3'ten önce gerçek dünyaya bağlı akıllı sözleşme çözümleri geliştirmeye odaklanan bir blockchain laboratuvarı olan CLC Group'un kurucusu ve CEO'su olarak görev yapmıştır.

Ne İşe Yarar?

Blok zincirleri ve gerçek dünya verileri arasında güvenli ve merkeziyetsiz bir köprü görevi görür.
Merkeziyetsiz uygulamalara (dApps) yüksek kaliteli, gerçek zamanlı veriler tedarik ederek veri güvenilirliğini ve güvenliğini artırır.
API3 token, platformun yönetişiminde söz hakkı verir ve düğümlerin ödüllendirilmesinde kullanılır.
dApp'lerde abonelik ücretlerini ödemek veya API3 ağındaki hizmetlere erişim sağlamak için kullanılabilir.

Kategori ve Ağ

Kategori: Merkeziyetsiz Oracle Çözümü / Veri Oracle Ağıdır.
Blockchain tabanı: Ethereum ağı üzerine inşa edilmiştir ve ERC-20 token standardını kullanır.
Kullandığı konsensüs mekanizması: DAO yönetişimi ve staking mekanizmalarına dayalı bir yapıya sahiptir.

Yatırımcılar

Token satışında on milyonlarca dolar fon elde edilmiştir.
Upbit gibi büyük borsalarda listelenmesi, Güney Koreli yatırımcılardan güçlü talep olduğunu göstermektedir.

Tokenomics

Arz bilgisi: Toplam arzı 150.72 milyon API3 olarak kaydedilmiştir.
Enflasyon/Deflasyon modeli: Enflasyonist ödüllerin stake edilen toplam miktara göre dalgalı olduğu belirtilmiştir. Gelirin yakıldığı bir mekanizma da bulunabilir.
Blok ödülleri: API3 token sahipleri, staking yaparak dAPI kullanımından kaynaklanan ödülleri alabilirler.

Topluluk

API3, bir DAO (Merkeziyetsiz Otonom Organizasyon) modeli üzerinde çalışır.
Token sahipleri, API3 DAO aracılığıyla platformun yönetişiminde söz sahibi olur ve projenin geleceği hakkında oy kullanma hakkına sahiptir.
Topluluk, projenin büyümesini desteklemek için staking sürecine katılımı teşvik etmektedir.
Projenin X (Twitter), Telegram, Instagram, Facebook, Reddit, LinkedIn gibi sosyal medya platformlarında aktif toplulukları bulunmaktadır.

Security / Audit

API3, veri güvenliğini ve güvenilirliğini artırmak için oluşturulmuştur.
Veri sağlayıcıları tarafından işletilen birinci taraf oracle düğümlerini kullanarak üçüncü taraf aracılara olan ihtiyacı ortadan kaldırır ve güvenlik sorunlarını azaltır.
dApp geliştiricilerine özgün bir güvenlik özelliği sunar.
Veri akışlarının, stake edilmiş API3 tokenleri tarafından güvence altına alındığı kripto-ekonomik güvenlik mekanizmaları kullanır.
API sağlayıcıları, verilerini blok zincirine ulaşmadan önce kriptografik olarak imzalar, böylece verilerin özgünlüğünü ve doğruluğunu garanti eder.
Projenin güvenlik denetimleri (audits) Quantstamp gibi firmalar tarafından yapılmıştır.

Benzersiz Kılan Özellik

API3, diğer oracle projelerinin aksine, veri sağlayıcılarının API'lerini doğrudan dAPI'lere (merkeziyetsiz API'ler) dönüştürmelerine olanak tanıyan Airnode teknolojisiyle birinci taraf oracle düğümlerini kullanır ve aracıları ortadan kaldırır.
'Beacons' adı verilen işaretçiler sayesinde akıllı sözleşme geliştiricilerine sürekli güncellenen zincir dışı verilere şeffaf, uygun maliyetli ve ölçeklenebilir bir şekilde erişim sağlar.
Oracle Çıkarılabilir Değer (OEV) mekanizmalarını kullanarak dApp'leri güvenilir verilerle güçlendirirken, aksi takdirde dış aktörlere sızacak değeri en aza indirir ve geri alır.

Kullanım Alanları

Merkeziyetsiz finans (DeFi) projeleri için güncel ve doğru fiyat verileri sunarak, akıllı sözleşmelerin piyasa bilgilerine dayalı işlemler gerçekleştirmesini sağlar.
Sigorta sektöründeki akıllı sözleşmeler, IoT tabanlı veri entegrasyonları ve çeşitli Web3 uygulamaları gibi geniş bir yelpazede kullanılabilir.
Görevlerin otomatikleştirilmesi, web içeriğinin yönetilmesi ve harici kaynaklardan veri alınması gibi farklı amaçlarla kullanılmaktadır.

Ekosistem

API3 ekosistemi, projenin merkeziyetsiz otonom organizasyonu (DAO) aracılığıyla yönetilir.
Airnode altyapısı, API sağlayıcılarının kendi hizmetlerini doğrudan blok zincirine sunmalarını ve veri akışları üzerinde tam kontrol sağlamalarını sağlar.
Polygon zkEVM, Avalanche, Binance gibi çeşitli blockchain projeleri ve platformlarla stratejik ortaklıklar kurmuştur.
API3'ün dAPI'leri Ethereum tabanlı olsa da, Polygon, Fantom ve Cardano gibi hemen her akıllı kontrat blok zinciriyle birlikte çalışabilir, bu da onu çok katmanlı ve zincirlerarası uyumluluğa sahip bir oracle çözümü yapar.

Teknik Altyapı

Kullandığı temel kod tabanı: Ethereum blockchain üzerine inşa edilmiştir ve ERC-20 token standardını kullanır.
Blockchain özellikleri: Merkezi mimarisinin merkezinde 'Airnode' adlı bir oracle düğümü bulunur.
Airnode: Akıllı sözleşmeleri doğrudan API sağlayıcılarının verilerine bağlayan, aracıları ortadan kaldıran ve güven varsayımlarını azaltan sunucusuz bir oracle düğümüdür.
dAPI (Merkezi Olmayan API): Birden fazla bağımsız Airnode'dan oluşur ve yerleşik yedekliliğe sahip güvenilir veri akışları oluşturur.
Blok süresi / performans: API sağlayıcıları, verilerini blok zincirine ulaşmadan önce kriptografik olarak imzalar, böylece özgünlüğü sağlar. (Belirtilen kaynaklarda spesifik blok süresi veya saniyedeki işlem sayısı gibi performans detayları yer almamaktadır, ancak 'hafif ve sağlam' olduğu belirtilmiştir).

Yol Haritası

Geçmiş gelişim: Proje 2020 yılında kurulmuş, token halka arz edilmiş ve Airnode altyapısı geliştirilmeye başlanmıştır. 2021 yılında dAPI'ler geliştirilmiş ve yaygınlaştırılmış, ilk DAO yönetişim mekanizmaları uygulanmıştır. 2022 yılında OEV (Oracle Extractable Value) mekanizması entegre edilmiş ve Layer 2 çözümleri için hazırlıklar başlamıştır.
Mevcut planlar: dAPI ağlarının Ethereum, Polygon, Fantom ve Cardano'nun ötesinde birden fazla blok zincirine genişletilmesi hedeflenmektedir.
Gelecek hedefler: 2026 itibarıyla API3, daha sorunsuz oracle hizmetleri için Airnode teknolojilerini geliştirmeyi ve DAO yönetim modelini güçlendirmeyi planlamaktadır. Ayrıca, geliştirilmiş zincirler arası işlevsellik, oracle hizmetleri için geliştirilmiş güvenlik protokolleri ve DeFi protokolleriyle genişletilmiş ortaklıklar gelecekteki hedefleri arasında yer almaktadır. Veri doğrulama mekanizmalarını daha güçlü hale getirmek ve akıllı sözleşme güvenliğini artırmak için yeni çözümler geliştirmeye odaklanmaya devam edecektir.

API3 (API3)

0.53979999999999995

18585454

-68.09 %

46649584

Description

Team

Burak Benligiray

Heikki Vanttinen

Sasa Milic

Joe Grech